ΣΥΓΚΥΒΕΡΝΗΣΗ - ΤΡΟΪΚΑ : Με ή χωρίς μνημόνιο γονατίζουν το λαό

Διαβουλεύσεις για το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής και τον τρόπο επιβολής των νέων αντιλαϊκών μέτρων μέσα στο 2014

Ελπίδα για το λαό η ανασύνταξη του κινήματος και όχι τα παζάρια για το μείγμα και το χρονοδιάγραμμα της αντιλαϊκής πολιτικής

Τα πρόσθετα αντιλαϊκά μέτρα για το 2014, η διαμόρφωση του νέου Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2014 - 2017, καθώς και η κάλυψη του λεγόμενου χρηματοδοτικού κενού, μαζί και οι τρόποι «ελάφρυνσης» του κρατικού χρέους, περιλαμβάνονται στην ατζέντα της διαβούλευσης ανάμεσα στη συγκυβέρνηση και τους ιμπεριαλιστικούς Οργανισμούς (ΕΕ - ΔΝΤ - Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα).

Τα παζάρια γύρω από το μείγμα της αντιλαϊκής πολιτικής αναμένεται να ξεκινήσουν με την επάνοδο στην Αθήνα των υψηλόβαθμων κλιμακίων της τρόικας, που προγραμματίζεται για το δεύτερο δεκαήμερο του Γενάρη και ενώ παράλληλα, από την 1η Γενάρη 2014 η συγκυβέρνηση έχει αναλάβει την προεδρία της ΕΕ.

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, κοινός στόχος είναι η ολοκλήρωση των συνομιλιών μέχρι την ερχόμενη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομίας της Ευρωζώνης (συμβούλιο Γιούρογκρουπ) στις 27 Γενάρη, έτσι ώστε να εγκριθεί η επόμενη δόση (4,9 δισ. ευρώ) από τα δάνεια των ιμπεριαλιστικών Οργανισμών. Στη συνέχεια θα ξεκινήσει στα «γεμάτα» και η συζήτηση για τον τρόπο κάλυψης του χρηματοδοτικού κενού, γύρω από το οποίο εκδηλώνονται οι ανταγωνισμοί και μέσα στους κόλπους της τρόικας, σχετικά με τη «βιωσιμότητα» του κρατικού χρέους και για το μεταξύ τους επιμερισμό της χασούρας.

Δημοσιονομικό κενό και «διαρθρωτικές παρεμβάσεις»

Η συζήτηση για το δημοσιονομικό κενό του 2014 σχετίζεται με τα πρόσθετα αντιλαϊκά μέτρα, σε συνέχεια αυτών που ενσωματώθηκαν στον κρατικό προϋπολογισμό. Η τρόικα φέρεται να αναζητεί επιπλέον «ισοδύναμα μέτρα» μετά τη διατήρηση του ΦΠΑ στην εστίαση στο 13%, καθώς και για τις εμφανιζόμενες «απώλειες» από την τελική ρύθμιση για τον «ενιαίο φόρο» πάνω στη λαϊκή στέγη και τη μικρή περιουσία. Κοντά στα 2 δισ. ευρώεμφανίζεται το δημοσιονομικό κενό του 2014 σύμφωνα με τους υπολογισμούς της τρόικας, ενώ από την πλευρά της η συγκυβέρνηση το προσδιορίζει στο 1 δισ. ευρώ.

Πέρα από την κάλυψη του δημοσιονομικού «κενού», στο αντιλαϊκό τραπέζι θα βρεθούν και οι «διαρθρωτικές παρεμβάσεις» για την ενίσχυση του κεφαλαίου.

Σε αυτό το πλαίσιο προωθούνται τα εξής:

• Εφαρμογή του μέτρου για την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων στον ιδιωτικό τομέααπό τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις που θα επικαλούνται ότι βρίσκονται σε «φάση αναδιάρθρωσης», χωρίς ούτε το τυπικά προβλεπόμενο δικαίωμα λόγου (έγκρισης ή απόρριψης) από τον υπουργό Εργασίας. Αλλο σενάριο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση είναι να αυξήσει το όριο των απολύσεων στο 7%, από 5% που ισχύει σήμερα. Η συγκυβέρνηση επιδιώκει την εφαρμογή του μέτρου μετά το β' εξάμηνο του 2014.
• Περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών της εργοδοσίας κατά 3,9%, έτσι ώστε να φτάσουν στο 5% μέχρι το τέλος του 2016. Η έναρξη της σταδιακής εφαρμογής του νέου μέτρου αναμένεται από το β' εξάμηνο του 2014 όπως προτείνεται από τη συγκυβέρνηση.
• Μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις και τα εφάπαξ που χορηγούνται από τα ασφαλιστικά ταμεία.
• Πάγωμα των επιστροφών φόρου και ΦΠΑ για τους αυτοαπασχολούμενους και μικροεπαγγελματίεςγια ληξιπρόθεσμες οφειλές στον ΟΑΕΕ, επίσης των αγροτικών επιδοτήσεων για χρέη προς τον ΟΓΑ.
• Η διαμόρφωση καθεστώτος ενοικιαζόμενων εργαζομένων στο στενό και ευρύτερο δημόσιο τομέα (ΟΤΑ κ.ά.).
• Ο εντοπισμός και η υπαγωγή σε προγράμματα διαθεσιμότητας και απολύσεων δεκάδων χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων. Βάσει των όσων έχουν συμφωνηθεί, οι διαθεσιμότητες θα φτάσουν συνολικά στις 25.000, ενώ οι απολύσεις μέσα στο 2014 θα πρέπει να φτάσουν στις 11.000.
• Οι αναδιαρθρώσεις και απολύσεις στις βιομηχανίες ΕΑΣ, ΕΛΒΟ, ΛΑΡΚΟ, καθώς και τα λουκέτα και οι απολύσεις σε δημόσιους φορείς. Η υπάρχουσα συμφωνία για τα ΕΑΣ δεν έχει ανακοινωθεί επίσημα. Κατά τις πληροφορίες προβλέπεται διάσπαση της εταιρείας, κλείσιμο παραγωγικών μονάδων και πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου για εκατοντάδες εργαζόμενους. Σε κάθε περίπτωση, το σχέδιο απομένει να επανακριθεί μετά από πιλοτική εφαρμογή διάρκειας ενός έτους.
• Φόροι υπέρ τρίτων. Το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει την ολοκλήρωση της λίστας με τους φόρους «υπέρ τρίτων» που πρόκειται είτε να καταργηθούν είτε να ενσωματωθούν στα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού. Αρκετοί από τους φόρους αυτούς αποτελούν πηγή εσόδων για τα ασφαλιστικά ταμεία και τους ΟΤΑ. Η κατάργησή τους στρώνει το χαλί για νέες μειώσεις στις συντάξεις και τις κάθε είδους παροχές προς τους ασφαλισμένους.

Νέες περικοπές κονδυλίων για το λαό, νέες ενισχύσεις στις τράπεζες

Σε ό,τι αφορά το «Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο 2014 - 2017», σύμφωνα με πληροφορίες, το προσχέδιο με τις θέσεις της συγκυβέρνησης έχει ήδη συνταχτεί και αποσταλεί στην τρόικα και πρόκειται να συζητηθεί στα παζάρια που θα εξελιχθούν στην Αθήνα. Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Γ. Στουρνάρα, στο συγκεκριμένο σχέδιο θα αποτυπωθούν και τα «ενδεικτικά μέτρα» για το «κενό» του 2014. Σύμφωνα με τις πληροφορίες,προβλέπονται πρόσθετες περικοπές κρατικών κονδυλίων για ασφαλιστικά ταμεία, Υγεία, Πρόνοια, κάθε είδους κρατικές δαπάνες.

Η Κομισιόν, σε πρόσφατο «κείμενο εργασίας», έχει προτείνει τη λύση των μαζικών αυξήσεων πάνω στους φόρους κατανάλωσης, δηλαδή στην ίδια ακριβώς ρότα με το ΔΝΤ που είχε προηγηθεί με αλλεπάλληλες αντίστοιχες επισημάνσεις. Στα «διαρθρωτικά μέτρα» της επόμενης περιόδου συγκαταλέγονται και τα«ανταποδοτικά τέλη» που πληρώνουν οι δημότες στους ΟΤΑ και για τα οποία ετοιμάζεται απογείωση σε νέα ύψη.

«Διαρθρωτικά» ή «οριζόντια», επιβεβαιώνεται ότι τα νέα μέτρα, όπως και αυτά που προηγήθηκαν, έχουν κοινό παρονομαστή την καταστροφή του λαού, προκειμένου να ανακάμψουν τα καπιταλιστικά κέρδη. Στην αρχική μορφή του, το «μεσοπρόθεσμο πλαίσιο» θα περιλαμβάνει το ύψος των προβλεπόμενων κονδυλίων (φόροι, κρατικές δαπάνες), το οποίο τμηματικά θα εξειδικευτεί με μπαράζ αντιλαϊκών μέτρων.

Την ίδια στιγμή, κρίκος της αντιλαϊκής επίθεσης είναι και οι αναμενόμενες νέες κεφαλαιακές ενισχύσεις για τη θωράκιση του τραπεζικού κεφαλαίου, μετά και τη συνεχιζόμενη διόγκωση των επισφαλών δανείων που έχουν χορηγηθεί σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Το ζήτημα θα συζητηθεί με τα κλιμάκια της τρόικας στο πλαίσιο της προσεχούς διαβούλευσης στην Αθήνα. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις και πληροφορίες η νέα ανακεφαλαιοποίηση θα απαιτήσει ποσά ύψους 4,5 δισ. με 5 δισ. ευρώ. Τροφοδότης αναμένεται να είναι και πάλι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ήδη μεγαλομέτοχος των 4 μεγάλων τραπεζικών ομίλων), το οποίο διαθέτει «κεφαλαιακό απόθεμα» ύψους πάνω από 10 δισ. ευρώ.

Κρατικό χρέος και χρηματοδοτικό κενό

Η πλευρά του ΔΝΤ έχει βάλει στο τραπέζι το νέο «κούρεμα» πάνω στο κρατικό χρέος, αυτή τη φορά από τον επίσημο τομέα, χασούρα που εκ των πραγμάτων φορτώνεται στα κράτη - μέλη της ΕΕ, στα οποία - σε διαφορετικό ύψος για το καθένα από αυτά - έχουν περιέλθει τα μακροπρόθεσμα κρατικά χρεόγραφα. Σήμερα ο«επίσημος τομέας» (ΕΕ και ΔΝΤ) κατέχει περί το 84% του κρατικού χρέους (270 δισ. ευρώ σε σύνολο ύψους 321 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία). Στην προοπτική του «κουρέματος» δηλώνουν κάθετα αντίθετοι τόσο η Κομισιόν, όσο και οι κυβερνήσεις της ΕΕ.

Σε αυτό το πλαίσιο η συγκυβέρνηση οχυρώνεται πίσω από τις αποφάσεις του Γιούρογκρουπ το Νοέμβρη του 2012 για την παροχή διευκολύνσεων (επιμήκυνση, μείωση επιτοκίων), η οποία θα συζητηθεί μετά την εμφάνιση των «πρωτογενών πλεονασμάτων» του κρατικού προϋπολογισμού. Στα τέλη του Μάρτη η ΕΛΣΤΑΤ αναμένεται να κοινοποιήσει τα στοιχεία για το «πλεόνασμα», για το οποίο στη συνέχεια (τέλη Απρίλη) θα αποφασίσει η Γιούροστατ. Πάντως, η επανεκκίνηση του ζητήματος και οι αποφάσεις γύρω από την «ελάφρυνση» του κρατικού χρέους αναμένονται μετά τις ευρωεκλογές του Μάη.

Το λεγόμενο χρηματοδοτικό κενό και ανάλογα με το εύρος των αντιλαϊκών μέτρων και τις εισπράξεις από το πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων υπολογίζεται μέχρι και τα 15 δισ. ευρώ για τη διετία 2014 - 2015. Υπό διαμόρφωση είναι το μείγμα της διαχείρισης, ο τρόπος κάλυψης σε συνδυασμό με τη διοχέτευση νέων δανείων, ενδεχόμενο στο οποίο αυτή τη φορά φαίνεται να συμμετέχουν μόνο τα κράτη της ΕΕ, χωρίς το ΔΝΤ. «Εναλλακτικά» η συγκυβέρνηση βάζει στο τραπέζι την κάλυψη του «χρηματοδοτικού κενού» από τα αδιάθετα υπόλοιπα του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Να σημειωθεί ότι η αναμενόμενη λήξη του σημερινού δανειακού προγράμματος από την πλευρά των κρατών της ΕΕ είναι στο τέλος Ιούνη του 2014, ενώ οι δόσεις από την πλευρά του ΔΝΤ λήγουν στις αρχές του 2016. Σε αυτό το πλαίσιο, ταυτόχρονα με την κλιμάκωση των αντιλαϊκών μέτρων, το χρηματοδοτικό άνοιγμα θα κάνει εκ νέου την εμφάνισή από το β' εξάμηνο του 2014. Συγκεκριμένα, μόνο για το β' εξάμηνο του 2014, σύμφωνα με στελέχη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, φτάνει στα 5 με 6 δισ. ευρώ.

Σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από το εάν θα υπάρξει ή όχι τρίτη στη σειρά δανειακή σύμβαση και τρίτο «μνημόνιο συνεργασίας» (κι ενώ ήδη από την 1/1/2014 μπήκαν σε εφαρμογή η μόνιμη επιτήρηση και τα αντιλαϊκά μνημόνια διαρκείας σε όλες τις χώρες της ΕΕ), ανεξάρτητα από το μείγμα της πολιτικής και της όποιας διαχείρισης εντός των τειχών της ΕΕ και της εξουσίας των μονοπωλίων, τα αντιλαϊκά μέτρα θα συνεχιστούν και θα κλιμακωθούν, προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου και η ανάκαμψη των καπιταλιστικών κερδών. Μοναδικό εμπόδιο στον αντιλαϊκό κατήφορο μπορεί να σταθεί η ανασύνταξη του εργατικού - λαϊκού κινήματος, η προώθηση της Λαϊκής Συμμαχίας, η ισχυροποίηση του ΚΚΕ.

(Ριζοσπάστης)