Τα μέχρι τώρα στοιχεία, σχετικά με τις εξελίξεις στην Τουρκία και την απόπειρα πραξικοπήματος, παραπέμπουν σε όξυνση των εσωτερικών ενδοαστικών αντιθέσεων, των διαφορών ανάμεσα στα διάφορα κέντρα εξουσίας στη χώρα, οι οποίες διαπλέκονται με τους συνολικότερους διεθνείς ανταγωνισμούς στην ευρύτερη περιοχή της Συρίας, της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου, με την άμεση παρέμβαση και αντιπαράθεση ισχυρών καπιταλιστικών κρατών.
Σε αυτούς τους ανταγωνισμούς συμμετείχε και συμμετέχει ενεργά και η Τουρκία, με στόχο την υπεράσπιση των συμφερόντων της τουρκικής άρχουσας τάξης και την ενίσχυσή της ως περιφερειακής δύναμης. Η ενεργός εμπλοκή της Τουρκίας στις εξελίξεις στη Συρία, οι πολεμικές επιχειρήσεις που διεξήγαγε στο βόρειο τμήμα της, όπου κατοικούν πληθυσμοί κουρδικής καταγωγής, οι σχέσεις με το "Ισλαμικό Κράτος" την έφεραν αρκετές φορές σε αντιπαράθεση με παραδοσιακούς συμμάχους της, π.χ. ΗΠΑ, ΝΑΤΟ κι άλλους.
Οπωσδήποτε, απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση των γεγονότων και στοιχείων που οδήγησαν στην απόπειρα πραξικοπήματος και στην τελική επικράτηση της κυβέρνησης Ερντογάν. Κυρίως, χρειάζεται να διερευνηθεί ποιες δυνάμεις στήριξαν το πραξικόπημα, εγχώριες και ξένες, ποιες ήταν οι στοχεύσεις τους, ο ρόλος των λεγόμενων "κεμαλικών" και "κοσμικών" δυνάμεων ή των δυνάμεων του ιμάμη Γκιουλέν, που το καθεστώς Ερντογάν "δείχνει" ως υπαίτιους, "ξηλώνοντας" χιλιάδες από τον κρατικό μηχανισμό, ο ρόλος των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, η πραγματική κατάσταση στον τουρκικό στρατό και σε τμήματά του, πιθανοί συμβιβασμοί και ανταλλάγματα που υπήρξαν και έκριναν την έκβαση του πραξικοπήματος.
Χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση της στάσης των ΗΠΑ κι άλλων ΝΑΤΟικών δυνάμεων, οι οποίες στην αρχή εκδήλωσης του πραξικοπήματος έκαναν λόγο για "ανάγκη συνέχειας του κράτους" και στην πορεία, όταν η πλάστιγγα είχε γείρει υπέρ των δυνάμεων Ερντογάν, τάχθηκαν υπέρ της "δημοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης της Τουρκίας". Επίσης, πρέπει να συνυπολογιστούν οι κινήσεις της τουρκικής ηγεσίας, το τελευταίο διάστημα, για εξομάλυνση των σχέσεων με τη Ρωσία και το Ισραήλ.
Η οργανωμένη κίνηση σημαντικών δυνάμεων του στρατού, η απόπειρα δολοφονίας του Ερντογάν, ο αριθμός των νεκρών, τραυματιών και συλληφθέντων, ανάμεσά τους και πολλοί στρατηγοί, οι πολύωροι βομβαρδισμοί στην Αγκυρα, οι οδομαχίες σε άλλες πόλεις, δεν δικαιολογούν τη θέση για "σκηνοθετημένο" πραξικόπημα ή πραξικόπημα - οπερέτα. Ο χρόνος θα ξεκαθαρίσει πολλά από αυτά, όπως και το ποιος τελικά ωφελείται ή θα ωφεληθεί από αυτήν την κατάσταση.
Σε κάθε περίπτωση, οι ενδοαστικές, αλλά και οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και οι ανταγωνισμοί, εξ ορισμού, δεν προμηνύουν τίποτα το καλό για τους λαούς της περιοχής και κυρίως για τον τουρκικό λαό, ο οποίος όλο το προηγούμενο διάστημα ήρθε αντιμέτωπος με τη διαρκή αντιλαϊκή πολιτική των κυβερνήσεων του AKP, του κόμματος του Ερντογάν. Οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης της τουρκικής οικονομίας τα προηγούμενα χρόνια και η βελτίωση της θέσης ορισμένων μεσαίων στρωμάτων, σε καμιά περίπτωση δεν εξάλειψαν τη φτώχεια, την ανεργία, την καταστολή, την άγρια εκμετάλλευση της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων στην Τουρκία.
Η πολιτική αυτή δεν παραγράφεται από το γεγονός ότι ο Ερντογάν κατάφερε τελικά να ελέγξει την κατάσταση. Ούτε, βέβαια, η απάντηση στην αντιλαϊκή πολιτική μπορεί να είναι πραξικοπήματα που εκφράζουν διαφορετικές μερίδες της αστικής τάξης, ούτε να δικαιολογήσει τα περί "αποκατάστασης της δημοκρατίας" στην Τουρκία ή τις αυταπάτες που ορισμένοι καλλιεργούν ότι μπορεί το καθεστώς Ερντογάν να "πάρει το μήνυμα" ότι χρειάζονται περισσότερα κοινωνικά δικαιώματα και πολιτικές ελευθερίες. Τέτοιες προσδοκίες καταρρίπτονται ήδη από τα όσα συμβαίνουν τις πρώτες μέρες μετά την απόπειρα του πραξικοπήματος, που δείχνουν ότι η επίθεση δεν θα περιοριστεί στους "πρωταίτιους" του πραξικοπήματος και τα στηρίγματά τους στον κρατικό μηχανισμό, αλλά θα κλιμακωθεί κατά του λαού, των αστικών δικαιωμάτων του, αλλά πολύ περισσότερο των εργατικών, λαϊκών και συνδικαλιστικών ελευθεριών. Την ίδια ώρα, είναι γνωστές και εκφρασμένες οι επιθετικές θέσεις της αστικής τάξης της Τουρκίας και του τουρκικού κράτους για το Αιγαίο, η αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, αλλά και στο Κυπριακό που παραμένει ανοιχτό.
Τα γεγονότα στην Τουρκία έδειξαν, για μια ακόμη φορά, ότι η κατάσταση στην περιοχή "μυρίζει μπαρούτι" και σημαδεύεται από τις έντονες αντιθέσεις και τους ανταγωνισμούς ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων, με απρόβλεπτες συνέπειες. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ έχει τεράστιες ευθύνες, γιατί συμμετέχει ενεργά στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς για λογαριασμό του ελληνικού κεφαλαίου, στήριξε τις πρόσφατες επικίνδυνες αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, που σηματοδοτούν κλιμάκωση των ανταγωνισμών, κυρίως ανάμεσα σε ΝΑΤΟ - Ρωσία, ενώ καλλιεργεί ψεύτικες ελπίδες ότι η Ελλάδα μπορεί να είναι "νησίδα" σταθερότητας σε μια ταραγμένη περιοχή.
Σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, απαιτείται λαϊκή αγωνιστική ετοιμότητα ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και τις επεμβάσεις, τη συμμετοχή της χώρας μας σε αυτές. Απαιτείται, επίσης, ο κάθε λαός να μην εγκλωβίζεται στο ένα ή το άλλο εχθρικό - για τα συμφέροντά του - σενάριο, στις ενδοαστικές αντιθέσεις. Αντίθετα, έχει κάθε συμφέρον να αναπτύξει τη δική του αυτοτελή, μαζική δράση, να προετοιμάζει και να διεκδικεί σε κάθε καμπή και στιγμή τη δική του λύση, με κριτήριο τις δικές του ανάγκες και με στόχο την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου, την αποδέσμευση από τις διάφορες ιμπεριαλιστικές συμμαχίες.
Το ΚΚΕ εκφράζει την αλληλεγγύη του στην εργατική τάξη και το λαό της Τουρκίας, στο αδελφό Κομμουνιστικό Κόμμα στην Τουρκία, το οποίο σε συνθήκες ενός εξαιρετικά αρνητικού συσχετισμού, διεξάγει αυτόν το δύσκολο, αλλά μοναδικά ελπιδοφόρο αγώνα.
ΑΘΗΝΑ 19/7/2016
ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ