(ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ)
Σαν σήμερα πριν τριάντα επτά χρόνια (16/12/1974)
ο Κώστας Βάρναλης, ο «οδηγητής» ποιητής του λαού,
περνούσε στην αιωνιότητα.
***
«- Πια δεν μπορώ! Θα φύγω φτερωτός
στον "ελεύθερον κόσμο του φωτός"!
(Οχι Αφρικα κι Ασία! Καθημερνά
φωτιά κι ατσάλι ο Αθάνατος κερνά.)
*
Θα γεννηθώ ξανά, όπως θέλω, κι όσο
μπορώ και θέλω εγώ να μεγαλώσω!
(Ιδού στάδιον δόξης σου λαμπρόν,
αθάνατη λεξούλα του Καμπρόν!)
*
- Αν απ' εδώ σ' αφήσουν κι αν εκεί
σε δεχτούνε, θ' αλλάξεις φυλακή.
Ανάσα πουθενά του δουλευτή
που προσκυνά, ο φτωχός, να βολευτεί.
*
Χιλιάδες μίλια πέρα, αιώνες πίσω,
φτηνά το κρέας πουλιέται τ' ανθρωπίσο.
Ξέν' οι λαοί στον τόπο τους και δούλοι,
δεν έχουνε πατρίδα, οχτροί και μούλοι!
*
Οπου να πας, ξένος και δούλος, κι όπου
σταθείς, θα χάνεις κάθε αξία τ' ανθρώπου.
Αλλού να γεννηθείς κι αλλού να πας,
παντού θα σε χτυπούν, αν δε χτυπάς!
*
Πουθενά δε θα μείνεις. Κάθε λίγο
θα παίρνεις το δισάκι σου: "Θα φύγω!"
Οι αλυσίδες σου στο 'να το σακί,
στ' άλλο ο τάφος σου - κι ώρα σου κακή!
*
Τι τα θέλεις φτερά και πλοία κι οδό;
Ο "ελεύθερός σου κόσμος" είν' εδώ.
Κόσμος θανάτου, απάτης και φαλλού!
Ολα τα 'χεις, γιατί να πας αλλού;
(ψιθυριστά)
Αν ζητάς ανθρωπιά και δίκιο νόμο,
δεν είν' εκεί που πας. Ν' αλλάξεις δρόμο!»
*
(Το ποίημα «Ελεύθερος κόσμος» του Κ. Βάρναλη γράφτηκε το 1968 ως απάντηση του «Πόλις» του Καβάφη και συμπεριλαμβάνεται στη μεταθανάτια συλλογή του με τίτλο «Οργή λαού»).
***
Οταν ρωτήθηκε το 1958 για τους διανοούμενους και τις ευθύνες τους απέναντι στα προβλήματα του καιρού τους,
ο ποιητής απάντησε:
*
«Για τους διανοούμενους;
Αλλοι νιώθουν και άλλοι δε νιώθουν την ευθύνη τους. Για τους δεύτερους θα δουλέψει η σκούπα της ιστορίας. Οι πρώτοι δημιουργούν ιστορία.
Θέλεις να δεις ποιοι είναι σήμερα οι σκάρτοι; Κοίτα ψηλά. Εκεί σκαρφαλώνουν οι πίθηκοι...»
του Ν.Μπογιόπουλου