ΔΑΝΙΑ
Μια αστείρευτη δεξαμενή φθηνών ή και τζάμπα εργαζομένων
Οι εργοδότες είναι ελεύθεροι να απολύουν ανά πάσα στιγμή και είναι απαλλαγμένοι από τις ασφαλιστικές εισφορές υπέρ ανέργων
Στη Δανία η ασφάλιση της ανεργίας είναι ατομική υπόθεση του εργαζόμενου. Οι εργοδότες όχι μόνο είναι πλήρως απαλλαγμένοι από εισφορές υπέρ ανέργων, αλλά έχουν και το δικαίωμα «να απολύσουν τους υπαλλήλους ανά πάσα στιγμή, χωρίς να επιβαρύνονται με κόστος», όπως διαφημίζει η ιστοσελίδα του υπουργείου Εξωτερικών της χώρας (investindk.com), προσπαθώντας να προσελκύσει επενδύσεις. Επιπλέον, σταδιακά ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες αναλαμβάνουν να ασφαλίζουν τους εργαζόμενους σε περίπτωση ανεργίας, με «αλμυρά» ασφάλιστρα, κάτι που προωθείται από τον εργοδοτικό και κυβερνητικό συνδικαλισμό.
Από το 2013 οι άνεργοι της αναπτυγμένης σκανδιναβικής χώρας έχουν υποστεί περικοπές και αυστηρές προϋποθέσεις. Το επίδομα ανεργίας μειώθηκε στα 2 χρόνια, όμως οι προϋποθέσεις είναι τέτοιες και ο εξαναγκασμός για μια οποιαδήποτε δουλειά τόσο μεγάλος, που όλο και λιγότεροι τελικά το λαμβάνουν για όλο αυτό το διάστημα. Ανέρχεται στο 90% του βασικού (κατώτατου) μισθού του κάθε κλάδου και όχι των τελευταίων μισθών, που είναι υψηλότεροι. Με δυο λόγια, το επίδομα ανεργίας είναι περίπου το μισό του τελευταίου μισθού, για την πλειοψηφία των δικαιούχων.
Προϋπόθεση για να το πάρει ο άνεργος είναι να είναι μέλος στο Ταμείο Ανεργίας του κλάδου πληρώνοντας υψηλές εισφορές και να έχει συμπληρώσει τις απαιτούμενες εργατοώρες. Για τους εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης σημαίνει ότι θα πρέπει να πληρώνουν εισφορές για έναν συνεχόμενο χρόνο, για τους υποαπασχολούμενους το διάστημα μεγαλώνει, ανάλογα με τις ώρες που εργάζονται. Η μερική απασχόληση και η ελαστική εργασία στη Δανία είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα. Χιλιάδες άνεργοι δεν καταφέρνουν να συμπληρώσουν τις απαιτούμενες ώρες ασφάλισης στο Ταμείο Ανεργίας καθώς η ζωή τους είναι μια διαρκής περιπλάνηση από σύμβαση σε σύμβαση κι από δουλειά σε δουλειά.
Κάθε δουλειά, ακόμη και τζάμπα δουλειά
Οταν ο εργαζόμενος χάσει τη δουλειά του και απευθυνθεί στο Κέντρο Απασχόλησης, πλανάται πάντα η υποψία ότι θέλει να «κλέψει το κράτος» και ότι είναι «τεμπέλης». Εχει αμέτρητες υποχρεώσεις.
Αρχικά ανοίγει μια προσωπική ιστοσελίδα με τα προσόντα και την προϋπηρεσία του, στην οποία έχουν πρόσβαση το Κέντρο Απασχόλησης και οι εργοδότες. Πρέπει να κάνει τουλάχιστον δύο αιτήσεις τη βδομάδα. Να εμφανίζεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα στην υπηρεσία, όπου ελέγχεται η «πρόοδός» του. Να παρακολουθεί σεμινάρια. Να μην απομακρύνεται από τον τόπο κατοικίας του. Αν πάρει άδεια, δεν καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας για όσες μέρες λείψει. Αν παραβεί κάποιον κανόνα έχει κυρώσεις, δηλαδή τη διακοπή του επιδόματος.
Ιδιαίτερα μεγάλη είναι η πίεση να δεχτεί κάθε δουλειά από αυτές που κάνει αίτηση. Διαφορετικά, του κόβεται τελείως το επίδομα. Ο άνεργος προκειμένου να ακολουθεί τον κανόνα των δύο αιτήσεων ανά βδομάδα, στέλνει βιογραφικά και σε δουλειές που δεν τον ενδιαφέρουν, που είναι κακοπληρωμένες, για λίγες ώρες, μακριά από το σπίτι του κ.λπ. Αν όμως τις απορρίψει, δεν θα έχει πώς να ζήσει. Για τους ειδικευμένους εργαζόμενους υπάρχει κάποια ανοχή, όμως για όσους έχουν χαμηλά προσόντα δεν υπάρχει έλεος.
Οι άνεργοι κάτω των 25 ή άνω των 50 ετών υποχρεούνται όχι μόνο να δεχτούν κάθε δουλειά, αλλά και να δουλέψουν τζάμπα για ένα μήνα σε κάποια επιχείρηση, διαφορετικά κόβεται το επίδομα. Ο εργοδότης έχει τη δυνατότητα να τους απασχολήσει για 4 μήνες, συμπληρώνοντας το επίδομα ανεργίας με ένα μικρό ποσό. Δηλαδή, το ίδιο το κράτος τροφοδοτεί τις επιχειρήσεις με τζάμπα εργατικό δυναμικό και μετά καλεί τον άνεργο να λογοδοτήσει γιατί δεν έχει δουλειά! Η ειρωνεία είναι ότι μόλις λήξει η παραπάνω περίοδος «ενεργοποίησης», όπως ονομάζεται, ο υπάλληλος της υπηρεσίας συζητάει με τον άνεργο αν ο εργοδότης έμεινε ευχαριστημένος και γιατί πιστεύει ότι δεν τον προσέλαβε! Φυσικά ο εργοδότης δεν τον προσέλαβε γιατί περιμένει τον επόμενο άνεργο που θα δουλέψει τζάμπα...
Δουλειά τους είναι να ψάχνουν για δουλειά
Περίπου το 25% - 30% των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέααλλάζουν δουλειά κάθε χρόνο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα δικαιώματά τους, σύμφωνα με στοιχεία της Δανέζικης Γενικής Συνομοσπονδίας Εργαζομένων. Επίσης, το 58% των νέων 18 - 29 ετών απασχολείται μερικώς, ενώ το 32% του συνολικού εργατικού δυναμικού απασχολείται με διάφορες μορφές εκ περιτροπής και προσωρινής απασχόλησης μέσω ατομικών συμβάσεων, δηλαδή λίγες μέρες τη βδομάδα ή 1 - 2 βδομάδες το μήνα ή με συμβάσεις ορισμένου χρόνου.
Υπάρχουν άνεργοι που ψευτοδουλεύουν και φυτοζωούν για χρόνια παίρνοντας το επίδομα ανεργίας, το οποίο συμπληρώνουν με σποραδικά μεροκάματα. Δουλεύουν για λίγες μέρες, για λίγες ώρες τη βδομάδα και οι εργάσιμες ώρες τους επιμηκύνουν αντίστοιχα την περίοδο καταβολής του επιδόματος.
«Φάε τα τούβλα σου»
Αυτή η δανέζικη παροιμία ισχύει για τους μακροχρόνια ανέργους, που μετά το επίδομα ανεργίας πέφτουν στα προνοιακά επιδόματα. Προϋπόθεση είναι να πουλήσουν ό,τι έχουν, το σπίτι που μένουν, το αυτοκίνητο κ.λπ., και η συνολική τους περιουσία να μην ξεπερνά τα 1.300 ευρώ.
Οι μακροχρόνια άνεργοι ή οι εργαζόμενοι με πολύ χαμηλό εισόδημα ελέγχονται ακόμη πιο αυστηρά από τις υπηρεσίες Πρόνοιας των δήμων και σπρώχνονται να δουλέψουν για ψίχουλα και για λίγες ώρες, και πάλι υπό την απειλή της διακοπής του επιδόματος. Τα προνοιακά επιδόματα είναι στο μισό του επιδόματος ανεργίας, δηλαδή είναι εξευτελιστικά ποσά για την ακριβότερη χώρα της Ευρώπης, τη Δανία, και εξασφαλίζουν ίσα ίσα την επιβίωση.
ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ
Για να πάρεις το επίδομα ανεργίας πρέπει να δουλεύεις!
Ερχονται νέες κυρώσεις για τους ανέργους που «δεν ψάχνουν για δουλειά»
Στη Φινλανδία οι άνεργοι που λαμβάνουν επίδομα δεν πρέπει μόνο να ψάχνουν για δουλειά, αλλά και να δουλεύουν! Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία, οι δικαιούχοι επιδόματος ανεργίας υποχρεούνται σε ένα τρίμηνο να έχουν εργαστεί για 18 ώρες ή να έχουν εισόδημα 240 ευρώ από επιχειρηματική δραστηριότητα ή να έχουν πάρει μέρος σε 5ήμερο πρόγραμμα κατάρτισης ή εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
Σε όσους δεν το καταφέρουν επιβάλλεται μείωση του επιδόματός τους κατά 4,65% το μήνα, δηλαδή περίπου 32 ευρώ (από τα περίπου 700 ευρώ του επιδόματος). Η κυβέρνηση ανακοίνωσε την πρόσληψη 200 υπαλλήλων που θα στελεχώσουν τις Υπηρεσίες Ανέργων και θα ελέγχουν στενά τις «επιδόσεις» και τη «συμμόρφωση» των ανέργων.
Η εργασία είναι «υποχρεωτική, όχι εθελοντική», ισχυρίζεται κυνικά η φινλανδική συγκυβέρνηση. Φυσικά, το καπιταλιστικό κράτος δεν έχει καμία αντίστοιχη «υποχρέωση» να παρέχει στον καθένα μία θέση εργασίας. «Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που είναι άνεργοι για πολύ καιρό και το θεωρούν φυσικό δικαίωμά τους να είναι άνεργοι...»,δηλώνει βουλευτής της συγκυβέρνησης.
«Ηδη πρέπει να προσπαθούμε να βρούμε δουλειά και να παρουσιάζουμε τακτικά τις προσπάθειές μας. Ομως το νέο σύστημα τιμωρεί όσους δεν καταφέρνουν να βρουν δουλειά και να έχουν εισόδημα. Είναι άδικο και παράλογο», λέει ένας μακροχρόνια άνεργος στο φινλανδικό ειδησεογραφικό πρακτορείο «yle». Ο ίδιος υπογραμμίζει πως όσο κι αν ψάχνει κανείς για δουλειά, ανεργία θα υπάρχει πάντα και επιπλέον δεν υπάρχει ουσιαστική κρατική στήριξη για να βελτιωθούν οι προοπτικές των ανέργων. «Εγώ π.χ. θέλω να μάθω Σουηδικά και να βγάλω δίπλωμα οδήγησης, προϋποθέσεις για πολλές θέσεις του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Ομως δεν έχω χρήματα», λέει χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με το φινλανδικό Ιδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Kela), από το Γενάρη που άρχισε να εφαρμόζεται το νέο σύστημα μέχρι το Μάρτη, μειώθηκε το επίδομα ανεργίας σχεδόν στους μισούς δικαιούχους (49,8%), επειδή δεν κατάφεραν να συμμορφωθούν με τους παραπάνω κανόνες.
Νέες κυρώσεις από το φθινόπωρο
Επίσης, το «μοντέλο ενεργοποίησης των ανέργων» ενισχύεται με νομοσχέδιο που θα κατατεθεί το φθινόπωρο, σύμφωνα με το οποίο οι άνεργοι θα πρέπει να υποβάλλουν τουλάχιστον 4 αιτήσεις εργασίας κάθε μήνα (1 τη βδομάδα).
Οι δικαιούχοι θα πρέπει να αναφέρουν την πρόοδό τους στο διαδίκτυο και να εκπονήσουν ένα «εξατομικευμένο σχέδιο απασχόλησης». Σύμφωνα με πηγές του «yle», οι άνεργοι θα λάβουν μία προειδοποίηση την πρώτη φορά που δεν πληρούν τις απαιτήσεις. Τη δεύτερη φορά, θα αποκλείονται για 30 μέρες από το επίδομα ή θα μειώνεται το επίδομα. Με την τρίτη «παραβίαση» θα μένουν δύο μήνες χωρίς επίδομα.
ΓΑΛΛΙΑ
Ωρα να «ξεβολευτούν» οι άνεργοι από την «άνεση»...
Αφού απελευθερώθηκαν οι απολύσεις, τώρα ακολουθούν μέτρα για την «αναζήτηση εργασίας» και την «προώθηση της απασχόλησης»
Ενα από τα πρώτα μέτρα που πέρασε η γαλλική κυβέρνηση του «μεταρρυθμιστή» Εμανουέλ Μακρόν ήταν να διευκολύνει περισσότερο τις απολύσεις. Επόμενο βήμα της είναι η «μεταρρύθμιση» του συστήματος προστασίας των ανέργων. Είναι προφανές ότι η γαλλική κυβέρνηση δεν νοιάστηκε ξαφνικά για τους απολυμένους και τους ανέργους, αλλά συνεχίζει αυτό για το οποίο έχει δεσμευτεί: Να επιταχύνει αλλαγές απαραίτητες για τη στήριξη των μονοπωλίων, μειώνοντας το εργασιακό «κόστος». Ετσι, το πακέτο μέτρων του περασμένου φθινοπώρου «τίναξε στον αέρα» τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και έλυσε περισσότερο τα χέρια της εργοδοσίας να απολύει, να ρυθμίζει τα ωράρια και γενικά το εργασιακό περιβάλλον. Τώρα, σειρά έχει η «αναζήτηση εργασίας» και η «προώθηση της απασχόλησης», με μέτρα εφάμιλλα του διαβόητου γερμανικού συστήματος επιδομάτων «Χαρτζ 4».
Μια γεύση για την «προστασία» που περιμένει τους ανέργους όταν εφαρμοστούν τα μέτρα, δίνει η συζήτηση που έχει ανοίξει, προετοιμάζοντας το έδαφος. Η Ενωση Γάλλων Βιομηχάνων (Μedef) προσήλθε στον κοινωνικό διάλογο ζητώντας «καθημερινό ή εβδομαδιαίο έλεγχο» όσων «αναζητούν εργασία». Εντελώς καθαρά, εξηγούσε πως τα όποια μέτρα στήριξης των ανέργων πρέπει να τους εξαναγκάζουν να συμβιβάζονται με τα νέα δεδομένα της αγοράς εργασίας: «Το σύστημα προστασίας των ανέργων (...) χρειάζεται να παροτρύνει και να δημιουργεί κίνητρα για την επιστροφή στην απασχόληση και να βοηθά αληθινά στην εύρεση μιας θέσης απασχόλησης... Δεν πρέπει να προσφέρει μια φανταστική άνεση, που δημιουργεί περισσότερες δυσκολίες όταν λήγει...».
Σύμφωνα με «εσωτερικό έγγραφο» του υπουργείου Εργασίας,ανάμεσα στις κυβερνητικές προτάσεις είναι ο άνεργος να συμπληρώνει «ένα δελτίο μηνιαίας δραστηριότητας», προκειμένου να υπάρχει αναλυτικός και διαρκής έλεγχος για το κατά πόσο επιδιώκει να βρει δουλειά. Εφόσον η αναζήτηση εργασίας κριθεί «ανεπαρκής» ή ο άνεργος αρνηθεί δύο «λογικές προσφορές», θα μειώνεται το επίδομά του κατά 50%, αρχικά για ένα χρονικό διάστημα δύο μηνών. Αν επαναληφθεί, η επιδότηση του ανέργου θα αναστέλλεται, τουλάχιστον για ένα χρονικό διάστημα.
Οι νέες ρυθμίσεις θα εμπλουτίσουν ένα πλαίσιο που ήδη επιβάλλει κυρώσεις στους ανέργους οι οποίοι δεν παρουσιάζουν «θετικές και διαρκείς ενέργειες για την εξεύρεση εργασίας» και οι οποίοι «χωρίς νόμιμο κίνητρο, αρνούνται δύο φορές εύλογη προσφορά εργασίας».
ΑΥΣΤΡΙΑ
«Ψήνονται» περικοπές και αυστηρότεροι έλεγχοι
Η αυστριακή κυβέρνηση ξεμπέρδεψε με τα επιδόματα των προσφύγων και ετοιμάζεται να «περιλάβει» τους ανέργους...
Η εθνικιστική αυστριακή κυβέρνηση, υπό το σύνθημα «Νέα δικαιοσύνη», μείωσε δραστικά τα επιδόματα που λαμβάνουν οι πρόσφυγες και οι αιτούντες άσυλο στη χώρα. Τώρα, με τη «μεταρρύθμιση» με τίτλο «Νέο επίδομα ανεργίας» (Αrbeitslosengeld NEU), ετοιμάζει περικοπές και για τους (Αυστριακούς) ανέργους, εξηγώντας ότι «δικαιοσύνη» στον καπιταλισμό σημαίνει «όλοι προς τα κάτω».
Υπό προϋποθέσεις, το επίδομα ανεργίας (Arbeitslosengeld) ανέρχεται στο 55% του προηγούμενου καθαρού εισοδήματος και διαρκεί περίπου 5 μήνες (20 βδομάδες). Ανάλογα με την ηλικία και τα χρόνια εργασίας, μπορεί να φτάσει τους 13 μήνες (52 βδομάδες). Οταν λήξει η περίοδος του επιδόματος ανεργίας, δίνεται η λεγόμενη «επείγουσα βοήθεια» (Notstandshilfe), στο 90% - 95% του επιδόματος ανεργίας, και καταβάλλεται για απεριόριστο χρονικό διάστημα, αλλά δεν επαρκεί για το κόστος ζωής.
«Χέρι» στην περιουσία των ανέργων
Ο Αυστριακός καγκελάριος, Σεμπάστιαν Κουρτς, έχει ξεκαθαρίσει ότι η «επείγουσα βοήθεια» θα καταργηθεί και ο άνεργος θα «πέφτει» στο ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα(Mindestsicherung). Αυτό σημαίνει, καταρχάς, ότι οι παροχές ανεργίας θα μειωθούν, ιδιαίτερα για όσους εργάζονταν πολλά χρόνια, είχαν έναν αξιοπρεπή μισθό και άρα ένα σχετικά υψηλό επίδομα ανεργίας. Επίσης, οι δικαιούχοι του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος δεν επιτρέπεται να έχουν «περιουσιακά στοιχεία» (αυτοκίνητο, καταθέσεις κ.ά.) που ξεπερνούν τις 4.200 ευρώ.Δηλαδή, στο εξής και οι άνεργοι θα κληθούν να ξεπουλήσουν ό,τι έχουν, προκειμένου να παίρνουν το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.
Το «νέο επίδομα ανεργίας» θα πιέζει εντονότερα τους δικαιούχους να δέχονται δουλειές σε οποιοδήποτε μέρος της χώρας. Ιδιαίτερα στην τουριστική βιομηχανία, οι υπηρεσίες εύρεσης εργασίας θα κατανέμουν τους ανέργους σε όλη τη χώρα, ανάλογα με τις ανάγκες των επιχειρήσεων, υπό την απειλή της μη καταβολής επιδόματος.
Ηδη οι μακροχρόνια άνεργοιαντιμετωπίζουν κυρώσεις. Πέρυσι η Υπηρεσία Αγοράς Εργασίας (AMS) έκοψε το επίδομα ανεργίας ή την έκτακτη βοήθεια σε 111.451 ανέργους (από τους 145.976 με επίδομα ανεργίας και 167.075 με επείγουσα βοήθεια). Στις περισσότερες περιπτώσεις οι δικαιούχοι έχασαν ραντεβού με την υπηρεσία. Σε περίπου 19.000 κόπηκε επειδή αρνήθηκαν δουλειά ή κατάρτιση. Η Υπηρεσία δεν δέχτηκε δικαιολογίες όπως «πέθανε η γιαγιά μου» ή «η δουλειά είναι μακριά από το σπίτι μου». Επίσης, τιμωρήθηκαν αρκετοί που αρνήθηκαν κακοπληρωμένη εργασία, π.χ. με μισθό 565 ευρώ, δηλαδή ούτε καν κοντά στο όριο της φτώχειας.